Czy czeka nas katastrofa edukacyjna?

Do napisania tego felietonu skłoniło mnie kilka spraw. Otóż jestem mamą dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej, w której starsza córka obecnie uczy się w klasie piątej, „zgłębia” nową podstawę programową i jest dzieckiem tzw. „reformy Zalewskiej”. Natomiast młodsza córka lada chwila takowym dzieckiem się stanie. Jestem także nauczycielem pracującym w szkole podstawowej, będącej jednocześnie „wygaszanym” gimnazjum. Niby nic takiego, ktoś by mógł rzec, a dla mnie wręcz odwrotnie – coś wielkiego. Od razu zaznaczę, że wszystkie wnioski, spostrzeżenia, przemyślenia są tylko moje osobiste i nie każdy z nimi musi się zgadzać, ba, nawet nie musi ich czytać.

Zrobię to i wygłoszę tezę, że bardzo zależy mi na wykształceniu zarówno własnych córek, jak i dzieci, z którymi na co dzień spotykam się w szkole (i w tym miejscu widzę, jak wiele moich koleżanek i kolegów puka się w czoło i patrzy na mnie z politowaniem). Nawet bardzo zależy mi na tym, aby moi uczniowie ukończyli ten etap kształcenia, którego ja jestem udziałem, wyposażeni w elementarną wiedzę o świecie i zjawiskach w nim zachodzących (dalej widzę te uśmiechy). Bardzo chcę, aby te wszystkie moje dzieci nauczyły się w szkole  krytycznego myślenia i praktycznego działania (teraz już słyszę salwy śmiechu). 

Drodzy Państwo, wydawać by się mogło, że nauczyciele to tylko śmiać się potrafią, otóż to raczej śmiech przez łzy. To, że powyższe moje tezy nie mają racji bytu (oprócz tej, że mi się bardzo chce) potwierdziło także spotkanie, jakie odbyło się w Szkole Podstawowej z Dolnośląskim Wicekuratorem Oświaty. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że oświata to ta dziedzina naszego życia, którą jak się pozmienia, czytaj „zreformuje”, to tylko będzie lepiej. Narracja każdej kolejnej reformy powoduje, że jest ona doskonała, lepszej być nie może i co najważniejsze - przyniesie wyśmienite efekty (zawsze się zastanawiałam, skąd ludzie robiący reformę oświaty wiedzą, że jest ona najlepsza i takie będą efekty, czyżby potrafią przenosić się w czasie?). Reform oświaty już było kilka, a ja mam wrażenie, że z każdą kolejną idziemy na dno coraz głębiej, że coś dzieje się złego i niedobrego, a najgorsze jest to, że mam przeczucie, iż to dopiero początek katastrofy. 

W szkołach średnich zapowiada się przepełnienie i związana z tym zmianowość. Okazuje się, że nie wszyscy dostaną się do wymarzonych, renomowanych szkół, nawet ci uczniowie, którzy osiągają bardzo dobre wyniki.  Co gorsze, uczniowie kończący szkołę podstawową nie wiedzą „nic”. Przeładowana podstawa programowa, brak kadry w wielu szkołach, lekcje realizowane na zastępstwach, często przez osoby nie posiadające do nauczania danego przedmiotu odpowiednich kwalifikacji (ale temat wpisany do dziennika jest i treści zrealizowane są … tylko na papierze) powoduje, że szkołę podstawową kończą uczniowie, którzy mają w głowie poczucie wielkiego chaosu (my, nauczyciele, mamy poczucie ogromnego bałaganu, a co dopiero mają powiedzieć nasi uczniowie). Na końcu tego wszystkiego stoją rodzice, którzy ślęczą ze swoimi pociechami nad zadaniami domowymi i realizują z nimi w domu to, co nie zostało zrobione w szkole na poszczególnych przedmiotach (Kochani Nauczyciele, nie mówcie mi, że zadania domowe, jakie zadajecie, utrwalają wiedzę zdobytą na lekcjach i rozwijają sferę poznawczą i zaspokajają ciekawość dziecka), żeby dziecko wywiązało się ze swoich obowiązków szkolnych chociaż po części. 

Szkoły, nauczyciele, dzieci i rodzice potrzebują dzisiaj wsparcia jak nigdy dotąd. Szkoły - stworzenia warunków do nauczania praktycznego, eksperymentalnego, nauczyciele - wsparcia finansowego i wielkiego wsparcia psychicznego, także ze strony rodziców, dzieci potrzebują zaś przestrzeni i zajęć do realizowania swoich pasji, uzdolnień i zainteresowań. Oświata to taka działka w samorządzie, którą można rąbać, ciosać na każdym kroku. Tu się utnie godziny, tam się zlikwiduje zajęcia, tu połączy się grupy, tam połączy się klasy i tak się kręci to wszystko. To jest jakiś chocholi taniec… Tylko dokąd nas to zaprowadzi?